Recept voor de perfecte baring

Het CTG is matig. De variabiliteit verdwijnt langzaam uit het daarvoor zo gevarieerde patroon. Ik kijk naar het perineum en zie een mini-segment op de top van de wee. De hartslag komt als je snel kijkt nog net terug naar de basis.
Ik draai me tussen de wee door kort om naar het geplastificeerde papier die op het aanrecht ligt. Vluchtig lees ik over de regels heen naar het kopje geboorte: Geen knip, geen bekkenbodemsteun, warme washandjes wil ze wel.
Ik loop naar het keukentje en laat een teil die onder het aanrecht staat, vollopen met bloedheet water. Ik voel met mijn handschoen en kan het net lijden. Ik grijp een stapel washandjes en laat ze het water in glijden.
'Je wilde washandjes toch?' vraag ik de barende.
Ze knikt gelaten met haar ogen dicht. Ik pak één van de washandjes en houdt het bij de volgende wee tegen haar perineum.
'Nee, niet fijn, haal weg!' roept ze.
'Prima, haal ik hem weg.' Ik doe het washandje in de waszak en knijp de rest van de washandjes uit. Mijn handen prikken van de hitte. Ik laat het water de gootsteen inlopen, de kom laat ik omgekeerd op het aanrecht liggen. Ik voeg me weer aan het verlosbed. Mijn ogen blijven hangen op het CTG. Ik kan geen basis meer bepalen. Mijn ogen sla ik op naar de verpleegkundige. Het duurt even voor we oogcontact hebben. Ze trekt haar neus en bovenlip op met een kort knikje richting het CTG. Ik knik en doe hetzelfde.
De volgende wee moedigen we net iets harder aan. Meer caput komt nog niet in beeld. Ik kijk nog eens naar het geboorteplan dat fraai is opgemaakt met pictogrammen, pijltjes en tekst. Mijn oog valt op een foto van de barende, bovenaan de pagina. Ze oogt zelfverzekerd, haar en make-up netjes, glimlachend kijkt ze me aan.
Ik draai me weer om naar de vrouw op de foto en kijk vervolgens naar het CTG. De deceleraties worden dieper, de hartslag blijft hangen rond de 100. De variabiliteit is verdwenen, deze baby wil eruit. Waar ik amper 10 jaar geleden na een korte uitleg bij foetale nood een knip zette als ik dat nodig vond, voel ik nu een knoop in mijn maag. De schaar met een rood kruis erdoor tussen alle picto's op het geboorteplan hangt als een zwaard van Damocles boven mijn hoofd. Hoe breng ik dit?
De verpleegkundige legt lidocaïne en de epi-schaar klaar. Het metaal rinkelt in de partusset. Ik recht mijn rug en adem diep in en uit voor ik mijn epi-pleidooi begin:
'De baby laat op het CTG zien dat hij het niet meer naar zijn zin heeft. De hartslag komt niet meer terug naar haar oorspronkelijke hoogte en de variabiliteit laat te wensen over. Ik twijfel of de baby het gaat redden om nog een kwartier of half uur door te persen. Mijn voorstel zou zijn om een knip te zetten. Vinden jullie dat oké?'
De barende kijkt haar vriend aan die mij al aankijkt en toestemming geeft.
'Is dat echt nodig?' vraagt ze vervolgens aan mij.
'Ik denk het wel.'
Er komt een wee, ik laat haar persen terwijl ik ondertussen mijn spuit vol laat lopen met verdoving. Adrenaline begint in mijn lijf te stromen. Het CTG is abnormaal. Deze baby moet eruit. Ik laat de verpleegkundige mijn pleidooi opschrijven in Hix, voor de meelezende collega's.
Als de wee is afgelopen richt ik me wat strenger tot de barende: 'Vind je het goed dat ik knip?'
Er komt weer een wee waar ze eerst driftig gebruik van maakt. Mijn tenen krom ik samen in mijn klompen.
'Als jij denkt dat het moet, doe het dan alsjeblieft,' hoor ik haar vriend zeggen.
Dat is gelukkig voor haar het startsein om mij toestemming te geven.
Na de epi volgt het kindje direct. Hij is slap, ademt niet en oogt blauw. We beginnen ons afdroog-ritueel. Ik hoor iets gepruttel uit het mondje komen. Ouders kijken me verschrikt aan: 'Hij huilt niet.'
'Even geduld, hij moet even bijkomen.'
Ik kan het niet laten te zeggen dat het laatste stuk erg pittig voor hem was.
Van de prikkeling komt ietsje meer leven in het kleintje. Ik kijk naar de klok en wacht tot de minuut voorbij is. Na een minuut hoor en zie ik nog steeds geen adequate ademhaling. Ik loop naar mijn partusset en pak spullen om af te navelen. Snel scan ik de geordende picto's na. Ik zie een zandloper staan: navelstreng uit laten kloppen plus een halve lotus. Jaks, ik maak haar niet gelukkig.
Na het afnavelen neem ik het kindje mee naar de opvangtafel. Mijn collega belt de kinderarts. Gelukkig heeft het mannetje slechts iets lucht via de kap nodig om zijn longen goed te laten ontplooien. Op het moment dat de kinderarts binnenstapt, horen we voor het eerst zijn gehuil. Na tien minuten ligt hij weer terug bij mama op de borst.
Ik ga zitten op een kruk en kijk naar de ontmoeting tussen ouders en hun eerste kind. Ondertussen vraag ik me af waarom ik me heb laten leiden door haar recept voor een perfecte baring. Een echt bakker heeft toch geen recept nodig om zijn taart goed de oven uit te laten komen? Hij kijkt, ruikt en proeft en vaart op zijn gevoel.
Op welk moment in die afgelopen jaren ben ik dat verloren?  
Misschien moet ik me maar omscholen tot bakker. Recepten lezen kan ik goed wel.
Lisa

Lisa  Damman (30) is klinisch verloskundige in de Isala in Zwolle. In haar vrije tijd schrijft ze met veel plezier over haar werk. Meer lezen ? Je kunt haar volgen op Instagram via @lisadammanschrijft. Of natuurlijk in deze column.